Phân tích đoạn thơ sau trong bài Sóng của Xuân Quỳnh:
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng t́nh yêu Bồi hồi trong ngực trẻ
(Ngữ văn 12 Nâng cao, Tập một, tr.122 - 123, NXB Giáo dục - 2008)
a. Yêu cầu về kĩ năng:
Biết cách làm bài nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
b. Yêu cầu về kiến thức:
Trên cơ sở những hiểu biết về nhà thơ Xuân Quỳnh và bài thơ Sóng, thí sinh có thể tŕnh bày theo nhiều cách, nhưng cần làm rơ được các ư cơ bản sau:
- Nêu được vấn đề cần nghị luận.
- Từ việc khám phá những trạng thái khác nhau của sóng, tác giả diễn tả các
cung bậc t́nh cảm của người phụ nữ đang yêu và thể hiện một quan niệm mới về
t́nh yêu - yêu là tự nhận thức, là vươn tới cái cao rộng, lớn lao.
- Mượn quy luật muôn đời của sóng, tác giả khẳng định khát vọng t́nh yêu thường trực trong trái tim tuổi trẻ.
- Nghệ thuật: Thể thơ năm chữ, âm điệu sâu lắng, dạt dào; nghệ thuật nhân hoá,
ẩn dụ, đối lập,...
- Đánh giá chung về đoạn thơ.
Lưu ý: Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và kiến thức