Diễn biến cơ bản của cấu trúc nhiễm sắc thế trong quá trình nguyên phân ở kì đầu - kì giữa - kì sau - kì cuối theo trật tự xác định là:
Kì đầu co xoắn, thu gọn NST nhằm tạo điều kiện cho phân li
Kì giữa xếp thành một hàng nhằm để thoi vô sắc có khả năng liên kết chính xác và đồng đều các NST
Kì sau phân li các thoi vô sắc co lại, kéo theo các NST đơn về 2 cực của tế bào
Kì cuối tạo tế bào con, với bộ NST giống hệt tế bào mẹ.