Xét cơ thể có kiểu gen AaBbDd tự thụ phấn. Trong quá trình tạo trứng thấy có một số tế bào cặp Bb không phân li trong giảm phân I; trong quá trình tạo tinh trùng thấy một số tế bào có cặp Dd không phân li trong giảm phân II. Các quá trình khác diễn ra bình thường. Số loại hợp tử bình thường và hợp tử tam nhiễm ở đời con lần lượt là:
Xét riêng từng cặp gen :
- Bình thường :
Mỗi cặp gen cho 3 kiểu gen, ví dụ : AA, Aa, aa
=> Số loại hợp tử bình thường là : 33 = 27
- Đột biến :
Một số trứng, cặp Bb không phân li trong giảm phân I , tạo giao tử : Bb, 0
Cơ thể đực giảm phân bình thường , cho giao tử B, b
=> Cho 2 x 2 = 4 hợp tử đột biến về cặp Bb là BBb, Bbb, B, b
=> Số hợp tử tam nhiễm về cặp Bb là 3 x 3 x 2 = 18
Một số tinh trùng có cặp Dd không phân li trong giảm phân II, tạo giao tử : DD, dd, 0
Cơ thể cái giảm phân bình thường, cho giao tử D, d
=> Cho 3 x 2 = 6 hợp tử đột biến về cặp Dd là DDD, DDd, Ddd, ddd, D, d
=> Số hợp tử tam nhiễm về cặp Dd là 3x 3x 4 = 36
Vậy tổng số hợp tử đột biến thể tam nhiễm là : 54