(3,0 điểm) Nói về lòng yêu nước, nhà văn I-li-a Ê-ren-bua đã nói: “Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào đại trường giang Von-ga, con sông Von-ga đi ra biển.Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở thành lòng yêu Tổ Quốc”. Anh/chị hãy viết một bài văn (khoảng 600 từ) trình bày ý kiến của mình về câu nói trên?
Câu hỏi
Nhận biết(3,0 điểm)
Nói về lòng yêu nước, nhà văn I-li-a Ê-ren-bua đã nói: “Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào đại trường giang Von-ga, con sông Von-ga đi ra biển.Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở thành lòng yêu Tổ Quốc”. Anh/chị hãy viết một bài văn (khoảng 600 từ) trình bày ý kiến của mình về câu nói trên?
Đáp án đúng:
Lời giải của Luyện Tập 365
Học sinh có thể trình bày nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo những ý chính sau đây:
1. GIẢI THÍCH Ý KIẾN: 0,5 điểm
- Lòng yêu Tổ quốc vốn là một khái niệm trừu tượng; là tình cảm thiêng liêng của con người, thể hiện thái độ, trách nhiệm của mỗi công dân với đất nước.
- Bằng các hình ảnh cụ thể, sinh động và hấp dẫn, nhà văn I-li-a Ê-ren-bua đã diễn tả thành công cội nguồn – bản chất của lòng yêu nước - chính là tình yêu nhà, yêu làng xóm, quê hương.
2. PHÂN TÍCH, CHỨNG MINH: 1,0 điểm
- Bất cứ ai cũng đều ra đời và trưởng thành trong một môi trường rất cụ thể: gia đình, làng xóm…Đó là những con người, những cảnh vật gắn bó khăng khít, máu thịt và cũng là những thành tố làm nên đất nước.
- Nếu không có tình cảm sâu sắc, thiết tha đối với những điều nhỏ bé, gần gũi với mình thì không thể nào có tình cảm đối với dân tộc rộng lớn được.
3. BÌNH LUẬN, MỞ RỘNG: 1,5 điểm
* Khẳng định: Yêu nước không chỉ là bổn phận của công dân mà còn là tình cảm cao quý, thiêng liêng.
* Phê phán những con người sống ích kỉ, vụ lợi, chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân, không có lòng yêu đất nước.
* Rút ra bài học nhận thức và hành động:
- Về nhận thức: Mỗi con người cần ý thức được bổn phận, trách nhiệm của mình với Tổ quốc và bồi dưỡng tình yêu đất nước. Cụ thể:
+ Thấu hiểu điều kiện, hoàn cảnh đất nước hiện nay để xác định trách nhiệm của bản thân mình. + Tự hào về truyền thống anh hùng của dân tộc, vững tin vào sự quyết tâm đổi mới của Đảng để dân giàu nước mạnh.
+ Lòng yêu nước không chỉ là sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ nền độc lập, chủ quyền của dân tộc mà còn gắn liền với việc xây dựng đất nước giàu mạnh, xã hội công bằng, văn minh, tiến bộ.
-Về hành động:
+ Sống vì mọi người, yêu thương những người thân xung quanh mình bằng thái độ cụ thể là chăm sóc, giúp đỡ, vâng lời, lễ phép,… + Chăm chỉ học tập, chăm chỉ lao động, tu dưỡng rèn luyện mình, tích cực tham gia mọi hoạt động xã hội, công ích do nhà nước và địa phương.
+ Gìn giữ tài sản, bí mật quốc gia,…
Học sinh có thể trình bày nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo những ý chính sau đây:
1. GIẢI THÍCH Ý KIẾN: 0,5 điểm
- Lòng yêu Tổ quốc vốn là một khái niệm trừu tượng; là tình cảm thiêng liêng của con người, thể hiện thái độ, trách nhiệm của mỗi công dân với đất nước.
- Bằng các hình ảnh cụ thể, sinh động và hấp dẫn, nhà văn I-li-a Ê-ren-bua đã diễn tả thành công cội nguồn – bản chất của lòng yêu nước - chính là tình yêu nhà, yêu làng xóm, quê hương.
2. PHÂN TÍCH, CHỨNG MINH: 1,0 điểm
- Bất cứ ai cũng đều ra đời và trưởng thành trong một môi trường rất cụ thể: gia đình, làng xóm…Đó là những con người, những cảnh vật gắn bó khăng khít, máu thịt và cũng là những thành tố làm nên đất nước.
- Nếu không có tình cảm sâu sắc, thiết tha đối với những điều nhỏ bé, gần gũi với mình thì không thể nào có tình cảm đối với dân tộc rộng lớn được.
3. BÌNH LUẬN, MỞ RỘNG: 1,5 điểm
* Khẳng định: Yêu nước không chỉ là bổn phận của công dân mà còn là tình cảm cao quý, thiêng liêng.
* Phê phán những con người sống ích kỉ, vụ lợi, chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân, không có lòng yêu đất nước.
* Rút ra bài học nhận thức và hành động:
- Về nhận thức: Mỗi con người cần ý thức được bổn phận, trách nhiệm của mình với Tổ quốc và bồi dưỡng tình yêu đất nước. Cụ thể:
+ Thấu hiểu điều kiện, hoàn cảnh đất nước hiện nay để xác định trách nhiệm của bản thân mình. + Tự hào về truyền thống anh hùng của dân tộc, vững tin vào sự quyết tâm đổi mới của Đảng để dân giàu nước mạnh.
+ Lòng yêu nước không chỉ là sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ nền độc lập, chủ quyền của dân tộc mà còn gắn liền với việc xây dựng đất nước giàu mạnh, xã hội công bằng, văn minh, tiến bộ.
-Về hành động:
+ Sống vì mọi người, yêu thương những người thân xung quanh mình bằng thái độ cụ thể là chăm sóc, giúp đỡ, vâng lời, lễ phép,… + Chăm chỉ học tập, chăm chỉ lao động, tu dưỡng rèn luyện mình, tích cực tham gia mọi hoạt động xã hội, công ích do nhà nước và địa phương.
+ Gìn giữ tài sản, bí mật quốc gia,…
Câu hỏi liên quan
-
(3,0 điểm)
Suy nghĩ của anh/chị về lòng yêu nước và trách nhiệm của thế hệ trẻ đặt ra trong bốn câu thơ sau đây:
“Em ơi Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở
Làm nên Đất Nước muôn đời…”
(Trích “Đất Nước” – Nguyễn Khoa Điềm)
-
Câu 1:
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
“Mình về với Bác đường xuôi
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người
Nhớ ông Cụ mắt sáng ngời
Áo nâu túi vải đẹp tươi lạ thường
Nhớ Người những sáng tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi rừng núi trông theo bóng Người…”
(Trích “Việt Bắc” – Tố Hữu)
1/ Đoạn thơ được viết theo thể thơ nào? Nhận xét về cách hiệp vần?
2/ Nội dung của đoạn thơ trên là gì?
3/ Biện pháp nghệ thuật được nhà thơ sử dụng trong những dòng thơ này là gì? Nêu tác dụng? Cảm xúc của nhà thơ trong đoạn thơ trên là cảm xúc như thế nào?
-
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (2,0 điểm):
Đọc ngữ liệu sau:
“Ông là nhà văn của những tính cách phi thường, của những tình cảm, cảm giác mãnh liệt, của những phong cảnh tuyệt mĩ, của gió, bão, núi cao rừng thiêng, thác ghềnh dữ dội....Ông cũng là một con người yêu thiên nhiên tha thiết. Ông có nhiều phát hiện hết sức tinh tế và độc đáo về núi sông cây cỏ trên đất nước mình. Phong cách tự do phóng túng và ý thức sâu sắc về cái tôi cá nhân đã khiến nhà văn tìm đến thể tuỳ bút như một điều tất yếu”
(Dẫn theo www. wikipedia.org)
1. Hãy cho biết đoạn văn trên nói về nhà văn nào?
2. Trình bày vắn tắt những hiểu biết của anh/chị về sự nghiệp sáng tác của nhà văn đó.
-
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH ( 8,0 điểm)
Câu 2: (3,0 điểm)
Anh/ chị hãy viết một bài văn ngắn (khoảng 500 từ) để trình bày suy nghĩ của mình về lòng yêu nước của con người Việt Nam thời hiện đại.
-
II. PHẦN RIÊNG (5,0 điểm)
Thí sinh chỉ được làm một trong hai câu (câu 3a hoặc câu 3b )
Câu 3.b. Theo chương trình Nâng cao ( 5,0 điểm)
Về nhân vật bà Hiền trong truyện ngắn “Một người Hà Nội” của Nguyễn Khải, có nhiều nhận xét trái chiều về sự tính toán khôn ngoan, cách sống thực dụng, hoặc vẻ đẹp và chiều sâu văn hóa của nhân vật...
Trình bày ý kiến riêng của anh/chị.
-
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ CÁC THÍ SINH (5,0 điểm)
Câu 1: ( 2,0 điểm):
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi phía dưới:
Tôi được tặng một chiếc xe đạp leo núi rất đẹp nhân dịp sinh nhật của mình. Trong một lần tôi đạp xe ra công viên chơi, một cậu bé cứ quẩn quanh ngắm nhìn chiếc xe với vẻ thích thú và ngưỡng mộ thực sự.
- Chiếc xe này của bạn đấy à? – Cậu bé hỏi.
- Anh mình đã tặng nhân dịp sinh nhật của mình đấy. – Tôi trả lời, không giấu vẻ tự hào và mãn nguyện.
- Ồ, ước gì tôi... – Cậu bé ngập ngừng.
Dĩ nhiên là tôi biết cậu bé đang nghĩ gì rồi. Chắc chắn cậu ấy ước ao có được một người anh như thế. Nhưng câu nói tiếp theo của cậu bé hoàn toàn nằm ngoài dự đoán của tôi.
- Ước gì tôi có thể trở thành một người anh như thế! – Cậu ấy nói chậm rãi và gương mặt lộ rõ vẻ quyết tâm. Sau đó, cậu đi về phía chiếc ghế đá sau lưng tôi, nơi một đứa em trai nhỏ tật nguyền đang ngồi và nói:
- Đến sinh nhật nào đó của em, anh sẽ mua tặng em chiếc xe lăn lắc tay nhé.
( “Hạt giống tâm hồn”, tập 4, nhiều tác giả. NXB tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2006).
a/ Cậu bé ước trở thành người anh thế nào? ( 0,5 điểm)
-
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH ( 5,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Đọc đoạn trích dưới đây và trả lời các câu hỏi:
"Xu hướng lãng mạn chủ nghĩa thể hiện trực tiếp và sâu sắc cái tôi trữ tình tràn đầy cảm xúc, đồng thời phát huy cao độ trí tưởng tượng để diễn tả những khát vọng, ước mơ. Nhìn chung, các tác giả đề cập đến những quan hệ riêng tư, đến số phận cá nhân với thái độ bất hòa và bất lực trước môi trường xã hội tầm thường, giả dối, tù túng dưới ách thực dân. Thế loại thích hợp nhất với chủ nghĩa lãng mạn là thơ trữ tình và các thể loại văn xuôi trữ tình."
(Dựa theo Ngữ văn lớp 11 tập 2, tr.l 13, Nxb Giáo dục)
1. Chỉ ra nội dung cơ bản của đoạn trích?
2. Nội dung cơ bản trên đã được cụ thể hóa bằng những ý nào?
3. Anh/ chị hiếu thế nào về "thái độ bất hòa và bất lực trưởc môỉ trường xã hội” của các tác giả sáng tác theo xu hướng lãng mạn chủ nghĩa?
-
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ CÁC THÍ SINH (5,0 điểm)
Câu 1: ( 2,0 điểm):
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi phía dưới:
Tôi được tặng một chiếc xe đạp leo núi rất đẹp nhân dịp sinh nhật của mình. Trong một lần tôi đạp xe ra công viên chơi, một cậu bé cứ quẩn quanh ngắm nhìn chiếc xe với vẻ thích thú và ngưỡng mộ thực sự.
- Chiếc xe này của bạn đấy à? – Cậu bé hỏi.
- Anh mình đã tặng nhân dịp sinh nhật của mình đấy. – Tôi trả lời, không giấu vẻ tự hào và mãn nguyện.
- Ồ, ước gì tôi... – Cậu bé ngập ngừng.
Dĩ nhiên là tôi biết cậu bé đang nghĩ gì rồi. Chắc chắn cậu ấy ước ao có được một người anh như thế. Nhưng câu nói tiếp theo của cậu bé hoàn toàn nằm ngoài dự đoán của tôi.
- Ước gì tôi có thể trở thành một người anh như thế! – Cậu ấy nói chậm rãi và gương mặt lộ rõ vẻ quyết tâm. Sau đó, cậu đi về phía chiếc ghế đá sau lưng tôi, nơi một đứa em trai nhỏ tật nguyền đang ngồi và nói:
- Đến sinh nhật nào đó của em, anh sẽ mua tặng em chiếc xe lăn lắc tay nhé.
( “Hạt giống tâm hồn”, tập 4, nhiều tác giả. NXB tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2006).
c/ Theo anh (chị) câu “ – Cậu ấy nói chậm rãi và gương mặt lộ rõ vẻ quyết tâm.”có ý nghĩa gì ? ( 0,5 điểm)
-
Câu 2:
Cuộc đời luôn tồn tại những kẻ “cá lớn nuốt cá bé”, “mạnh ai nấy sống”, “mạnh vì gạo, bạo vì tiền”. Song nhà văn Nam Cao lại quan niệm:
“Kẻ mạnh không phải là kẻ giẫm lên vai kẻ khác để thỏa mãn lòng ích kỉ. Kẻ mạnh chính là kẻ giúp đỡ người khác trên đôi vai của mình”.
(Trích “Đời thừa” – Nam Cao)
Anh/chị suy nghĩ gì về câu nói trên?
-
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ CÁC THÍ SINH (5,0 điểm)
Câu 1: ( 2,0 điểm):
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi phía dưới:
Tôi được tặng một chiếc xe đạp leo núi rất đẹp nhân dịp sinh nhật của mình. Trong một lần tôi đạp xe ra công viên chơi, một cậu bé cứ quẩn quanh ngắm nhìn chiếc xe với vẻ thích thú và ngưỡng mộ thực sự.
- Chiếc xe này của bạn đấy à? – Cậu bé hỏi.
- Anh mình đã tặng nhân dịp sinh nhật của mình đấy. – Tôi trả lời, không giấu vẻ tự hào và mãn nguyện.
- Ồ, ước gì tôi... – Cậu bé ngập ngừng.
Dĩ nhiên là tôi biết cậu bé đang nghĩ gì rồi. Chắc chắn cậu ấy ước ao có được một người anh như thế. Nhưng câu nói tiếp theo của cậu bé hoàn toàn nằm ngoài dự đoán của tôi.
- Ước gì tôi có thể trở thành một người anh như thế! – Cậu ấy nói chậm rãi và gương mặt lộ rõ vẻ quyết tâm. Sau đó, cậu đi về phía chiếc ghế đá sau lưng tôi, nơi một đứa em trai nhỏ tật nguyền đang ngồi và nói:
- Đến sinh nhật nào đó của em, anh sẽ mua tặng em chiếc xe lăn lắc tay nhé.
( “Hạt giống tâm hồn”, tập 4, nhiều tác giả. NXB tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2006).
b/ Điểm khác biệt giữa điều ước của cậu bé với dự đoán của nhân vật tôi về điều ước của cậu bé? ( 0,5 điểm)