(3,0 điểm) Ngày xưa cha ông ta thường coi ba thứ tiếng sau đây là những âm thanh đẹp: Tiếng xay lúa, giã gạo; tiếng trẻ con học bài và tiếng gà gáy báo trời sáng. Anh/chị hiểu quan niệm trên như thế nào? Từ đó viết bài văn (khoảng 600 từ) bàn về những âm thanh đẹp và không đẹp trong cuộc sống hôm nay.
Câu hỏi
Nhận biết(3,0 điểm)
Ngày xưa cha ông ta thường coi ba thứ tiếng sau đây là những âm thanh đẹp: Tiếng xay lúa, giã gạo; tiếng trẻ con học bài và tiếng gà gáy báo trời sáng.
Anh/chị hiểu quan niệm trên như thế nào? Từ đó viết bài văn (khoảng 600 từ) bàn về những âm thanh đẹp và không đẹp trong cuộc sống hôm nay.
Đáp án đúng:
Lời giải của Luyện Tập 365
Đây là dạng đề mở, học sinh được trình bày cách hiểu riêng, nhưng cần có lí lẽ, dẫn chứng xác đáng, phù hợp, tránh lối suy diễn viển vông. Gợi ý:
1. Nhận thức và suy ngẫm về quan niệm của cha ông ta: 0,5 điểm
Ba thứ tiếng được ông cha ta coi là đẹp:
- Tiếng xay lúa, giã gạo: báo hiệu sự no đủ, được mùa…
- Tiếng trẻ con học bài: biểu tượng của một xã hội hưng thịnh, coi trọng học hành, tri thức.
- Tiếng gà gáy báo trời sáng: biểu tượng của một ngày mới bắt đầu, một tương lai rạng rỡ mở ra.
=> Đó là những âm thanh của sự sống, báo hiệu một cuộc sống no ấm, thanh bình, cũng chính là mong ước của cha ông ta về một xã hội tốt đẹp, lý tưởng.
2. Suy nghĩ về những âm thanh đẹp và không đẹp trong cuộc sống hôm nay : 1,5 điểm
- Cuộc sống bình yên thịnh vượng ngày nay là cuộc sống văn minh, tiến bộ và dân chủ. Cuộc sống mà con người đang hướng tới những giá trị Chân, Thiện, Mĩ.
- Những âm thanh đẹp mang hơi thở của cuộc sống tươi sáng như:
+ Tiếng nói, tiếng cười, lời hát, lời ru con, những bản nhạc được cất lên từ lòng người để ca ngợi đất nước, con người.
+ Những thanh âm trong trẻo,bình dị của thiên nhiên: tiếng chim hót líu lo, tiếng sóng biển, tiếng gió vi vu…
+ Âm thanh báo hiệu sự khởi đầu tốt đẹp, rộn rã lòng người như tiếng trống trường.
Những âm thanh này có thể đến từ tự nhiên nhưng chủ yếu là do con người tạo ra.
- Ngược lại với cuộc sống bình yên, thịnh vượng là sự ảm đạm, chết chóc, tồn tại những điều xấu xa, nghèo đói, sự kém hiểu biết của nhận thức, tư duy…
- Một số âm thanh không đẹp trong cuộc sống hôm nay:
+ Tiếng bom rơi đạn nổ, tiếng khóc lóc, tiếng kêu khổ đau của con người trong chiến tranh, trong sự nghèo đói…
+ Tiếng cãi vã, nói tục, chửi bậy, …
Con người chính là nhân tố quan trọng nhất tạo ra những âm thanh này.
3. Bài học nhận thức và hành động của bản thân 1,0 điểm
- Bài học nhận thức:
+ Biết trân trọng những điều tốt đẹp trong cuộc sống hiện tại, mở rộng tâm hồn để đón nhận những thanh âm đẹp đẽ của thiên nhiên, của con người…
+ Việc tạo ra cho cuộc sống âm thanh đẹp hay không là đều nằm trong tầm kiểm soát của mỗi người. Do đó mỗi người cần nhận thức đúng đắn để thực sự là những người có ích cho xã hội.
- Bài học hành động: Biết dùng ngôn ngữ dân tộc một cách trong sáng giàu đẹp, cần biết thanh lọc, xóa bỏ những âm thanh chưa đẹp, có ảnh hưởng xấu cho xã hội.
Đây là dạng đề mở, học sinh được trình bày cách hiểu riêng, nhưng cần có lí lẽ, dẫn chứng xác đáng, phù hợp, tránh lối suy diễn viển vông. Gợi ý:
1. Nhận thức và suy ngẫm về quan niệm của cha ông ta: 0,5 điểm
Ba thứ tiếng được ông cha ta coi là đẹp:
- Tiếng xay lúa, giã gạo: báo hiệu sự no đủ, được mùa…
- Tiếng trẻ con học bài: biểu tượng của một xã hội hưng thịnh, coi trọng học hành, tri thức.
- Tiếng gà gáy báo trời sáng: biểu tượng của một ngày mới bắt đầu, một tương lai rạng rỡ mở ra.
=> Đó là những âm thanh của sự sống, báo hiệu một cuộc sống no ấm, thanh bình, cũng chính là mong ước của cha ông ta về một xã hội tốt đẹp, lý tưởng.
2. Suy nghĩ về những âm thanh đẹp và không đẹp trong cuộc sống hôm nay : 1,5 điểm
- Cuộc sống bình yên thịnh vượng ngày nay là cuộc sống văn minh, tiến bộ và dân chủ. Cuộc sống mà con người đang hướng tới những giá trị Chân, Thiện, Mĩ.
- Những âm thanh đẹp mang hơi thở của cuộc sống tươi sáng như:
+ Tiếng nói, tiếng cười, lời hát, lời ru con, những bản nhạc được cất lên từ lòng người để ca ngợi đất nước, con người.
+ Những thanh âm trong trẻo,bình dị của thiên nhiên: tiếng chim hót líu lo, tiếng sóng biển, tiếng gió vi vu…
+ Âm thanh báo hiệu sự khởi đầu tốt đẹp, rộn rã lòng người như tiếng trống trường.
Những âm thanh này có thể đến từ tự nhiên nhưng chủ yếu là do con người tạo ra.
- Ngược lại với cuộc sống bình yên, thịnh vượng là sự ảm đạm, chết chóc, tồn tại những điều xấu xa, nghèo đói, sự kém hiểu biết của nhận thức, tư duy…
- Một số âm thanh không đẹp trong cuộc sống hôm nay:
+ Tiếng bom rơi đạn nổ, tiếng khóc lóc, tiếng kêu khổ đau của con người trong chiến tranh, trong sự nghèo đói…
+ Tiếng cãi vã, nói tục, chửi bậy, …
Con người chính là nhân tố quan trọng nhất tạo ra những âm thanh này.
3. Bài học nhận thức và hành động của bản thân 1,0 điểm
- Bài học nhận thức:
+ Biết trân trọng những điều tốt đẹp trong cuộc sống hiện tại, mở rộng tâm hồn để đón nhận những thanh âm đẹp đẽ của thiên nhiên, của con người…
+ Việc tạo ra cho cuộc sống âm thanh đẹp hay không là đều nằm trong tầm kiểm soát của mỗi người. Do đó mỗi người cần nhận thức đúng đắn để thực sự là những người có ích cho xã hội.
- Bài học hành động: Biết dùng ngôn ngữ dân tộc một cách trong sáng giàu đẹp, cần biết thanh lọc, xóa bỏ những âm thanh chưa đẹp, có ảnh hưởng xấu cho xã hội.
Câu hỏi liên quan
-
(5,0 điểm):
Nhận xét về hình tượng người lính trong bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng, có ý kiến cho rằng: “Đối diện với khó khăn mất mát, người lính vẫn mang trong mình vẻ đẹp hào hùng”. Lại có ý kiến khác: “Trong tận cùng gian khổ, người lính vẫn ánh lên vẻ đẹp hào hoa”.
Bằng cảm nhận về hình tượng người lính trong bài thơ, anh(chị) hãy bình luận hai ý kiến trên.
-
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ CÁC THÍ SINH (5,0 điểm)
Câu 2: ( 3,0 điểm):
Hãy viết bài nghị luận trình bày suy nghĩ của anh (chị) về vấn đề đặt ra trong câu chuyện trên.
-
II. PHẦN VIẾT VĂN (7,0 điểm)
Câu 4: (4,0 điểm)
Cảm nhận của em về màn kết trong vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” của Lưu Quang Vũ.
-
Câu 2:
Cuộc đời luôn tồn tại những kẻ “cá lớn nuốt cá bé”, “mạnh ai nấy sống”, “mạnh vì gạo, bạo vì tiền”. Song nhà văn Nam Cao lại quan niệm:
“Kẻ mạnh không phải là kẻ giẫm lên vai kẻ khác để thỏa mãn lòng ích kỉ. Kẻ mạnh chính là kẻ giúp đỡ người khác trên đôi vai của mình”.
(Trích “Đời thừa” – Nam Cao)
Anh/chị suy nghĩ gì về câu nói trên?
-
II. PHẦN LÀM VĂN (8,0 điểm):
Câu 2 (5,0 điểm): Thí sinh chọn một trong hai câu sau:
Câu 2a:
Đất nước ta có rất nhiều những dòng sông đẹp đã khơi nguồn cảm hứng sáng tác cho các văn nghệ sĩ.
Trình bày cảm nhận về vẻ đẹp một dòng sông trong một tác phẩm văn học mà anh/chị đã được học (hoặc đọc thêm) trong chương trình Ngữ văn THPT.
-
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH ( 8,0 điểm)
Câu 2: (3,0 điểm)
Anh/ chị hãy viết một bài văn ngắn (khoảng 500 từ) để trình bày suy nghĩ của mình về lòng yêu nước của con người Việt Nam thời hiện đại.
-
Câu 1:
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
“Mình về với Bác đường xuôi
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người
Nhớ ông Cụ mắt sáng ngời
Áo nâu túi vải đẹp tươi lạ thường
Nhớ Người những sáng tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi rừng núi trông theo bóng Người…”
(Trích “Việt Bắc” – Tố Hữu)
1/ Đoạn thơ được viết theo thể thơ nào? Nhận xét về cách hiệp vần?
2/ Nội dung của đoạn thơ trên là gì?
3/ Biện pháp nghệ thuật được nhà thơ sử dụng trong những dòng thơ này là gì? Nêu tác dụng? Cảm xúc của nhà thơ trong đoạn thơ trên là cảm xúc như thế nào?
-
I. PHẦN ĐỌC - HIỂU (3,0 điểm)
Câu 2:
Khi yêu cầu học sinh chép lại theo trí nhớ một đoạn trong bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu, có học sinh đã chép như sau:
Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp chùng chùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mủ nan.
Dân công đỏ đuốt từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai nên…
Hãy chỉ ra những lỗi sai, thiếu chính xác trong đoạn thơ trên. (1,0 điểm)
-
I. PHẦN ĐỌC - HIỂU (3,0 điểm)
Câu 1: Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi:
“ Trong rừng ít có loại cây sinh sôi nảy nở khỏe như vậy. Cạnh một cây xà nu mới ngã gục, đã có bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời. Cũng có ít loại cây ham ánh sáng mặt trời đến thế. Nó phóng lên rất nhanh để tiếp lấy ánh nắng, thứ ánh nắng trong rừng rọi từ trên cao xuống từng luồng lớn thẳng tắp, lóng lánh vô số hạt bụi vàng từ nhựa cây bay ra, thơm mỡ màng. Có những cây con vừa lớn ngang tầm ngực người lại bị đại bác chặt đứt làm đôi. Ở những cây đó, nhựa còn trong, chất dầu còn loãng, vết thương không lành được, cứ loét mãi ra, năm mười hôm thì cây chết. Nhưng cũng có những cây vượt lên được cao hơn đầu người, cành lá sum sê như những con chim đã đủ lông mao, lông vũ. Đạn đại bác không giết nổi chúng, những vết thương của chúng chóng lành như trên một thân thể cường tráng. Chúng vượt lên rất nhanh, thay thế những cây đã ngã... Cứ thế, hai ba năm nay rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra, che chở cho làng...”
(Trích “Rừng xà nu” của Nguyễn Trung Thành)
a) Nội dung của đoạn văn trên nói về vấn đề gì ? Đặt tên cho đoạn văn. (1,0 điểm)
b) Chỉ ra các biện pháp tu từ trong đoạn văn trên và tác dụng của chúng (1,0 điểm)
-
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ CÁC THÍ SINH (5,0 điểm)
Câu 1: ( 2,0 điểm):
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi phía dưới:
Tôi được tặng một chiếc xe đạp leo núi rất đẹp nhân dịp sinh nhật của mình. Trong một lần tôi đạp xe ra công viên chơi, một cậu bé cứ quẩn quanh ngắm nhìn chiếc xe với vẻ thích thú và ngưỡng mộ thực sự.
- Chiếc xe này của bạn đấy à? – Cậu bé hỏi.
- Anh mình đã tặng nhân dịp sinh nhật của mình đấy. – Tôi trả lời, không giấu vẻ tự hào và mãn nguyện.
- Ồ, ước gì tôi... – Cậu bé ngập ngừng.
Dĩ nhiên là tôi biết cậu bé đang nghĩ gì rồi. Chắc chắn cậu ấy ước ao có được một người anh như thế. Nhưng câu nói tiếp theo của cậu bé hoàn toàn nằm ngoài dự đoán của tôi.
- Ước gì tôi có thể trở thành một người anh như thế! – Cậu ấy nói chậm rãi và gương mặt lộ rõ vẻ quyết tâm. Sau đó, cậu đi về phía chiếc ghế đá sau lưng tôi, nơi một đứa em trai nhỏ tật nguyền đang ngồi và nói:
- Đến sinh nhật nào đó của em, anh sẽ mua tặng em chiếc xe lăn lắc tay nhé.
( “Hạt giống tâm hồn”, tập 4, nhiều tác giả. NXB tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2006).
a/ Cậu bé ước trở thành người anh thế nào? ( 0,5 điểm)